Lekarze zgodnie uznają karmienie naturalne za najlepszą i najbezpieczniejszą formę żywienia noworodków i niemowląt. Jest ono zalecane, o ile stan zdrowia matki lub dziecka nie stanowi tutaj żadnych przeciwwskazań. Jednak jak długo karmić piersią i kiedy warto wprowadzić pokarmy uzupełniające do diety malucha? Tego dowiesz się z artykułu. 

Jak długo karmić piersią maluszka?

Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) oraz Europejskie Towarzystwo Gastroenterologii, Hepatologii i Żywienia Dzieci zalecają, aby dziecko było karmione wyłącznie piersią do szóstego miesiąca życia. W tym okresie nie należy wprowadzać żadnych dodatkowych pokarmów ani wody, a jedynie witaminy (przede wszystkim D3 oraz K). Mleko matki dostarcza niemowlakowi wszystkich substancji niezbędnych do zdrowego rośnięcia oraz ważnych przeciwciał, spełniając tym samym potrzeby malca. Dzięki pokarmowi matki, dziecko nabiera odporności i zdrowo się rozwija.

Po tym czasie należy dalej utrzymać karmienie piersią, jednak równocześnie i stopniowo wprowadzając pokarmy uzupełniające, takie jak przeciery warzywne, owocowe, kaszki i inne produkty. Warto podawać je stopniowo, aby móc szybko zdiagnozować ewentualne alergie u noworodka. Przystawienie dziecka do piersi powinno rozpocząć się w ciągu pierwszej godziny po porodzie, ponieważ już wtedy dziecko posiada umiejętność ssania. Takie działanie ma niezwykle korzystne znaczenie na przebieg oraz czas trwania laktacji. Pozwala to również na prawidłową kolonizację układu pokarmowego dziecka przez florę bakteryjną obecną w mleku mamy.

Do kiedy jednak karmić dziecko piersią? WHO zaleca wyłączne karmienie piersią aż do końca 2. roku życia dziecka. Warto jednak pamiętać, że wszystko zależy od indywidualnego podejścia do potrzeb dziecka oraz matki. Odejście od karmienia musi być procesem stopniowym i naturalny, bez szkody dla zdrowia czy komfortu psychicznego malucha. Niektóre kobiety zastępują mleko naturalne mlekiem modyfikowanym już w 6 bądź 7 miesiącu jego życia.

Co zrobić, aby karmienie noworodka mlekiem matki było jak najdłuższe?

Karmienie piersią przez pierwsze pół roku życia jest zalecane, ponieważ dziecku wystarczy wówczas jedynie pokarm matki. Korzystanie w tym okresie ze smoczka lub butelki może spowodować zaburzenie odruchu ssania u maluszka, dlatego należy unikać ich stosowania. Po tym okresie konieczne jest dokarmianie dziecka pokarmami stałymi.

Natomiast gdy dziecko skończy 6 miesięcy i rozpoczyna spożywanie posiłków stałych, zawsze warto najpierw podać mu pierś. Widocznie zmniejszy to ryzyko przedwczesnego jej odrzucenia, a także utrzyma stymulację laktacji na pożądanym poziomie. Należy unikać podawania butelki. Kontynuacja karmienia piersią po pierwszym pół roku dziecka może być wymagająca, jednak warto pamiętać, że to najlepszy pokarm dla dziecka.

Jeżeli mama czuje, że jej poziom laktacji się zmniejsza, powinna często przystawiać dziecko do piersi. W momencie, gdy maluch dokonuje skoku rozwojowego, może ona mieć do czynienia z kryzysem laktacyjnym. Jednakże najczęściej po kilku dniach karmienia udaje się wyrównać popyt mleka z zapotrzebowaniem dziecka. Nie ma górnej granicy wieku, do której można karmić dziecko w ten sposób, jednak światowa organizacja zdrowia zaleca, aby odbywało się to do drugiego roku życia. Warto pamiętać, że jeżeli kobieta, która chce karmić piersią wróci do pracy, to przysługują jej dodatkowa przerwa. Wynika ona z kodeksu pracy i jest zależna od czasu pracy.

Przeciwwskazania do karmienia naturalnego mlekiem mamy

Istnieje tylko kilka sytuacji, w których karmienie piersią nie jest wskazane. Ze strony dziecka jest do galaktozemia i wrodzony niedobór laktozy. Natomiast ze strony mamy będzie to między innymi zakażenie wirusem HIV (w krajach wysoko rozwiniętych), zakażenie wirusem HTVL-1 i HTVL-2, nieleczona gruźlica w stanie aktywnym, leczenie matki określonymi lekami, ciężki stan kliniczny matki, a także stany uniemożliwiające karmienie lub odciąganie pokarmu.

Karmienie mlekiem wcześniaka

Według badań, kobiety po porodzie metodą cesarskiego cięcia mają znacznie niższy transfer mleka w ciągu 5 dni po porodzie, a także opóźniony początek laktacji. Podobna sytuacja występuje wśród mam wcześniaków, gdyż mają one trudności w karmieniu oraz gorsze tempo rozpoczynania i trwania okresu karmienia piersią. Ponadto niemowlęta urodzone przed planowanym terminem mają znacznie słabsze umiejętności ssania i niższą masę urodzeniową. W konsekwencji tego matki często decydują się zaprzestać karmienie piersią pomimo, że zalecenia dla nich nie różnią się od zaleceń ogólnych, według których karmienie piersią powinno trwać przynajmniej 6 miesięcy. Wybieraja karmienie mlekiem modyfikowanym, pozbawiając się korzyści płynących z karmienia piersią.

Pokarmy uzupełniające w diecie dziecka

Skoro wiesz już, jakie są zalecenia dotyczące karmienia piersią niemowląt, to co warto jeszcze wiedzieć na temat żywienia maluchów? Rozszerzanie diety powinno nastąpić nie wcześniej niż na początku 5 miesiąca i nie później niż na początku 7. W tym czasie organizm dziecka zaczyna potrzebować więcej energii czy witamin i składników mineralnych niż jest mu w stanie zapewnić wyłącznie skład mleka matki.

Po około 2 tygodniach do jadłospisu dziecka należy włączyć pierwsze owoce, przy jednoczesnej kontynuacji podawania warzyw. Jedne z pierwszych produktów uzupełniających to także kaszki, które są dla niemowlęcia źródłem m.in. węglowodanów, witamin z grupy B i składników mineralnych.  Włączony do diety pokarm należy podawać powoli, tak, aby móc zaobserwować możliwe alergie oraz dostosowywać go do wieku i potrzeb dziecka. Warto wciąż karmić malucha piersią, jednakże wraz z mlekiem, po tym czasie nie są już mu dostarczane wszelkie niezbędne substancje.